دین ایران باستان / علم
این پژوهش، مقایسهای است بین ادیان در ادوار مختلف نظیر پیش تاریخ، هخامنشیان، پارتها، ساسانیان و امپراتوریهای اسلامی. همچنین روابط بین زرتشتگرایی و سایر ادیان. بر این اساس، نگارنده تصریح میکند: "تعالیم زردشت در گاشا جمع است. مشخصات برجستهی آن را میتوان به صورت زیر خلاصه کرد: الف) پرستش دنوها و قربانی کردن گاو و هومه، حداقل به شیوههایی خاص نباید صورت گیرد. ب) تنها اهورا مزدا "پروردگار دانا" و اطرافیانش قابل پرستشاند اوست که نور و تاریکی، آسمان، زمین، حرکت جهان و لحظات روز را آفریده است. او پدر اشه (عدالت) و هومنه (اندیشهی نیک) و آرمییتی (ایثار) است. ج) او پدر ارواح دوقول نیز هست. سپنته مینو (روح نیک) و انگره مینو (روح نابودی). این دو روح در سرآغاز همهچیز بین اشه (عدالت) و دروغ، انتخاب خود را کردهاند. انسانها نیز با پیروی از نمونهی آنها انتخاب خود را مشخص میکنند. دئوها ناراستیها را برمیگزینند. د) انسانها بنا به انتخابشان، پس از مرگ، در پل جدا کننده باید تاوان بپردازند. برخی به خانهی آواز پذیرفته میشوند. سایرین به خانهی ناراستی سقوط میکنند. ه) دئوها شکست خواهند خورد و پروردگار دانا در جهانی تازه و باشکوه، پیروز خواهد شد. و) هیچ اشارهای به میترا یا فرهوشیها نمیشود. چه بخشهایی از این اصول و عقاید در اصل به زردشت تعلق داشت و چه بخشهایی جزء سنت بود؟ اگر شواهد کافی دال بر بیتاثیر ماندن دین هخامنشی از اصلاحات زردشت در دست داشتیم، میتوانستیم نتیجه بگیریم که اگر زردشت پیامبر هرگز ظهور نمیکرد، دین ایرانیان چه میتوانست باشد و از طریق مقایسه و قیاس میتوانستیم میزان اصالت تعالیم او را مشخص سازیم، اما چنین شواهدی وجود ندارد".