خیالپروریها/ نیلوفر

جاذبه خیالپروریها به‌خصوص از آن ناشی می‌شود که می‌توان روسو را در این اثر به حالت طبیعی بازیافت. بی‌گمان، او هنوز از توهماتش کاملاً رها نشده است، اما اکنون می‌تواند با وارستگی و چشم‌پوشی از آنها سخن گوید و چهره‌ای تازه و پاک به حیث تصویری نهایی از خود ارائه دهد. در خیالپروریها، روسو را با فراست و ساده‌دلی و صداقت بازمی‌یابیم که هیجانات و مشاجرات قلمی آن را نیاشفته است.

روح انسان زمانی از خوشبختی واقعی برخوردار می‌گردد که از گذشته بگسلد، نسبت به آینده بی‌اعتنا شود، و فقط به حال بپردازد. روسو، برای تجسم بخشیدن به این حالت روحی که آن را یگانه راه مؤثر برای نیل به سکون و آرامش می‌داند، لحنی بسیار دلنشین برمی‌گزیند و سادگی و آراستگی را با صادقانه‌ترین و انتقال‌پذیرترین هیجانات درونی درمی‌آمیزد.