تفسیر و بیش تفسیر/شب خیز

برخی نظریه های معاصر نقادی قائل هستند که تنها خوانش قابل اعتماد از یک متن خوانش نادرست است، تنها موجودیتی که متن دارد معلول زنجیره ای از پاسخ هایی است که آن متن بر می انگیزد... و متن فقط یک پیک نیک است که در آن مولف واژه ها را می آورد و خواننده معنا را. حتی اگر این سخن درست بود، واژگانی که مولف می آورد مجموعه ای بسیار دردسر آفرین از شواهد با اهمیتی هستند که خواننده نمی تواند به سکوت یا همهمه از کنارشان بگذرد... تفسیر متن همانا تبیین این مطلب است که چرا این واژگان می توانند از طریق شیوه ای که تفسیر می شوند، کارهایی خاص (و نه هر کاری را) انجام دهند. بین سرگذشت اسرار آمیز تولید متنی و انحراف کنترل ناپذیر خوانش های آتی آن، متن هنوز نمایانگر حضوری دلگرم کننده است، نقطه ای که می توانیم به آن بچسبیم.

تفسیر و بیش تفسیر

امبرتو اکو عقیده دارد که وقتی ما به خواندن یک متن می پردازیم نه آن چه که در متن است، که عقیده ی خود را از آن می فهمیم، اما مویی باریک وجود دارد بین خوانش از یک متن یا خوانش هایی که ربطی به متن ندارند. درست است که ما عقیده ی خود از شعر حافظ را می فهمیم، اما این عقیده مبتنی بر شعر حافظ است و نباید دچار بیش تفسیری شویم و برداشتی کنیم که مثلا مرتبط با شعر سعدی است و ربطی به شعر حافظ ندارد. امبرتو اکو یکی از مهم ترین افرادی است که بر روی متن و معنا کار کرده است. او حدود تفسیر قابل اعتماد از متن را مشخص می کند و آن را از بیش تفسیرهایی که ربطی به متن ندارند جدا می کند. او آثاری دیگری در این زمینه از جمله نقش خواننده، حدود تاویل و اثر گشوده دارد.

کتاب تفسیر و بیش تفسیر از امبرتو اکو یک اثر مهم در حوزه ی معنا شناسی، تفسیر و هرمنوتیک است. این کتاب در واقع مکتوب سه درس گفتار از امبرتو اکو است که بعد از سال 1990 که آن ها ارائه شدند به شکل کتاب در آمد. این جلسات که در قالب درس گفتارهایی در باب ارزش انسانی ارائه شد، هدفش بهبود بخشیدن به حیات فکری و اخلاقی انسان ها و کمک به فهم بهتر ارزش های انسانی بود. علاوه بر امبرتو اکو اساتید فلسفه، هنر و اخلاق دیگری در این جلسات سخنرانی کردند. سه گفتار موجود در این کتاب شامل عناوین تفسیر و تاریخ، بیش تفسیر متون و بین مولف و متن است. این کتاب مرجع خوب و روانی برای علاقه مندان به هرمنوتیک، نشانه شناسی، زبان شناسی و معنا پژوهی است.